Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en grà ndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 Ã 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 Ã 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Mauvo(-muscado)
Malva moschata
Malvaceae
Nom en français : Mauve musquée.
Descripcioun :Aquesto mauvo, pas gaire coumuno au nostre, trachis dins li relarg umide en mountagno. Se recounèis à si gròssi flour roso (eici dèu èstre la varieta rosea, bessai escapado de jardin), à si fueio mai o mens retaiado, e majamen i fuioun de l'"epicalice" prim e de la loungour di sepalo.
Usanço :Tóuti li mauvo soun manjadisso. Se manjon li jóuini racino e fueio e peréu li fru que dounon d'èr à de froumage. Tout acò èi bon pèr ajuda à caga, à toussi. Soun peréu de bon remoulissènt.
Port : Grando erbo
Taio : 30 Ã 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malva
Famiho : Malvaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 40 Ã 70 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado de sègo
- Champ
- Ort
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Malva moschata L., 1753